Ο Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) είναι μια χρόνια νόσος που χαρακτηρίζεται από αύξηση του σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία) και διαταραχή στο μεταβολισμό των υδατανθράκων, των λιπιδίων και των πρωτεϊνών. Οφείλεται είτε σε μειωμένη έκκριση ινσουλίνης είτε σε ελαττωμένη ευαισθησία των κυττάρων του σώματος σε αυτήν (αντίσταση στην ινσουλίνη) ή άλλοτε και σε συνδυασμό των δύο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την απόλυτη ή σχετική έλλειψη της ινσουλίνης από τον οργανισμό.
Υπάρχουν 4 τύποι σακχαρώδη διαβήτη :
- O ΣΔ τύπου 1, που χαρακτηρίζεται από απόλυτη έλλειψη ινσουλίνης και αφορά συνήθως άτομα νεαρής ηλικίας ή παιδιά
- Ο ΣΔ τύπου 2, που είναι ο συχνότερος τύπος και χαρακτηρίζεται από συνύπαρξη διαταραχής στην έκκριση και τη δράση της ινσουλίνης. Αφορά συνήθως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και συχνά υπάρχει κληρονομική προδιάθεση
- Ο ΣΔ της κύησης, που είναι η διαταραχή του μεταβολισμού των υδατανθράκων που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της κύησης και χαρακτηρίζεται από αύξηση της γλυκόζης νηστείας >92mg/dl και παθολογική καμπύλη σακχάρου την 24η-28η εβδομάδα της κύησης
- Άλλοι ειδικοί τύποι ΣΔ, που οφείλονται σε γενετικές διαταραχές των β-κυττάρων (διαβήτης τύπου MODY), νοσήματα της εξωκρινούς μοίρας του παγκρέατος, έκθεση σε φάρμακα
Η συχνότητα του Σακχαρώδη Διαβήτη στην Ελλάδα είναι περίπου 8%. Διαχρονικά παρατηρείται μια συνεχής τάση αύξησης της συχνότητας του ΣΔ τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως.
Για να τεθεί η διάγνωση του ΣΔ θα πρέπει :
η γλυκόζη νηστείας του αίματος ( μετά από 8 ώρες νηστεία) να είναι >126mg/dl ή
να συνυπάρχουν συμπτώματα υπεργλυκαιμίας ( πολυουρία, πολυδιψία, αυξημένη απώλεια βάρους) και τυχαία τιμή σακχάρου αίματος >200mg/dl ή
η γλυκόζη αίματος να είναι >200mg/dl δυο ώρες μετά τη λήψη 75gr γλυκόζης κατά τη δοκιμασία ανοχής στη γλυκόζη
Στους ασθενείς που θα διαγνωσθούν με ΣΔ στόχος είναι να διατηρούν τιμές σακχάρου αίματος όσο δυνατόν πιο κοντά στο φυσιολογικό, δηλαδή σάκχαρο αίματος <130mg/dl προγευματικά και <180mg/dl μεταγευματικά (δυο ώρες μετά το γεύμα). Για να επιτευχθεί αυτό χρειάζεται συνδυασμός δίαιτας, άσκησης και κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής. Για τη ρύθμιση του ΣΔ υπάρχουν στις μέρες μας πλήθος φαρμακευτικών σκευασμάτων, τόσο από του στόματος όσο και σε ενέσιμη μορφή. Στόχος οποιασδήποτε αγωγής είναι η διατήρηση καλού γλυκαιμικού ελέγχου, ώστε να αποτραπούν οι απώτερες επιπλοκές που μπορεί να επιφέρει ο ΣΔ μακροπρόθεσμα στον οργανισμό.
Ο αρρύθμιστος Σακχαρώδης Διαβήτης είναι υπεύθυνος για μια πληθώρα διαταραχών που προσβάλουν όλα τα συστήματα και κυρίως τα μικρά και μεγάλα αγγεία του οργανισμού. Μαζί με την υπέρταση αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα κινδύνου που οδηγεί σε νεφρική ανεπάρκεια. Ο διαβήτης είναι δυνατό να προκαλέσει αμφιβληστροειδοπάθεια, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, καρδιακά επεισόδια (ισχαιμία και έμφραγμα μυοκαρδίου), περιφερική αποφρακτική αρτηριακή νόσο. Επιπλέον μπορεί να προσβάλει και το νευρικό σύστημα, με αποτέλεσμα διαβητική νευροπάθεια και διαταραχή του αυτόνομου νευρικού συστήματος.
Όλα δείχνουν ότι η καλή ρύθμιση του σακχάρου του αίματος, με ένα συνδυασμό αλλαγής τρόπου ζωής και κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής, μπορεί να μειώσει δραστικά τον κίνδυνο εμφάνισης όλων αυτών των επιπλοκών.